Metal Axes – een overzicht van Heavy gitaren

De geboorte van Heavy gitaren gaat terug tot 1958 toen Gibson de Explorer en de Flying V introduceerde. Deze weken af van de ’traditionele vormen’ en gaven de gitaren daarmee een modern tintje. Oorspronkelijk voor jazzmusici ontworpen, werd dit experiment een zodanige mislukking dat Gibson onmiddellijk stopte met de productie, om die opnieuw te hervatten in de late jaren ’60 voor de Flying V en midden jaren ‘70 voor de Explorer.

Reden was dat sommige hardrock gitaristen deze hoekige gitaren zelf hadden ontdekt. Deze twee modellen zijn duidelijk de oorspronkelijke heavy gitaar modellen, maar door andere fabrikanten gekopieerd en in een licht gewijzigde vorm aan de markt gebracht. Zo is de Randy Rhoads model van Jackson duidelijk op de Flying V gebaseerd, maar dan met een verkorte “vleugel”. De Iceman van Ibanez, die voor een lange tijd hoofd gitaar was van Paul Stanley (Kiss), was ook door de Explorer beïnvloed. De metalboom in de jaren ’80 betrok meer en meer fabrikanten, die zich wijdden aan deze gitaar genre: Charvel / Jackson, Dean, ESP, Kramer, Hamer en BC Rich.

Heavy gitaren verschillen van “normale” gitaren zoals Stratocaster of Les Paul door hun extravagante vorm, maar ook in hun krachtige Humbucker pickups die alle distortion uit de gitaarversterker weghaalt. In de jaren ‘80 was een Floyd Rose tremolo systeem zeer populair, maar vervaagde daarna een beetje naar de achtergrond. Gedurende deze tijd experimenteerden veel bands met verschillende downtunings die niet altijd geschikt waren voor dit systeem. Met de opkomst van de nu-metal stijl midden ‘90 werden gitaren steeds lager afgestemd en zo evolueerden zich de 7-snarige gitaren met een diepe B-string. Een van de eerste productiemodellen was the Universe van Ibanez, mede-ontwikkeld door Steve Vai. In de tussentijd, werden 8-snarige gitaren niet langer ongewoon, een concurrent onder de bassisten dankzij de extra lage tonen.

Het gebied van de heavy gitaren is nu vrij breed geworden, fabrikanten zoals Dean, ESP, Ibanez, Jackson en Schecter behoren tot de meest populaire merken.

Gitaristen en gitaren

Er zijn maar weinig genres met zoveel iconen als metal, waar bijna alle van de gitaristen als echte levende legendes worden beschouwd. Vele heavy metal gitaristen hebben met hun bijzondere eigenaardigheden en speciale verzoeken, in samenwerking met diverse bedrijven, “signature” gitaren uitgebracht. Hier is een kleine selectie signature gitaren van verschillende gitaristen uit de heavy rock genre:

James Hetfield (Metallica)
Hetfield speelt op een ESP en heeft een aantal signature modellen (Iron Cross, Snakebyte, Truckster). Deze gitaren zijn uitgerust met EMG pickups en een Tune-O-Matic brug: voor zijn legendarische ‘down picking’, heeft James een stevige en vaste brug nodig.

Tony Iommi (Black Sabbath)
Tony Iommi speelt op een aantal Gibson SG-modellen. Zijn SG signature model heeft 24 frets en Custom humbuckers, aangepast op de body, de pickups zijn ook apart verkrijgbaar. Alternatieve versies geproduceerd door Epiphone zijn ook verkrijgbaar. 😉

Dimebag Darrell (Pantera, Damageplan)
Dimebag “Dime” Darrel, gitarist van Pantera en Damageplan die ons veel te vroeg heeft verlaten, had altijd een goede relatie met Dean Guitars, die meerdere instrumenten onder zijn naam hebben uitgebracht. De voorkeursvorm is een kruising van een Explorer en een Flying V, meestal uitgerust met twee Humbucker pickups. Darrell had vaak een Floyd Rose tremolo systeem op zijn gitaar geïnstalleerd.

Jeff Loomis (Nevermore, Arch Enemy)
Jeff Loomis toert momenteel met Schecter Guitars. Zijn hoofdmodel is zijn signature model met Strat-style body, verkrijgbaar als zes- of zevensnarige, met Seymour Duncan humbuckers en of een Floyd Rose tremolo of een vaste brug. De pickups zijn ook als set los verkrijgbaar.

Scott Ian (Anthrax)
Scott Ian speelde jaren bij Jackson. Onder zijn signature gitaren is een Solist, verkrijgbaar met twee humbuckers + Floyd Rose, of een enkele humbucker bij de brug + vaste brug, en een King-V. Onlangs, biedt Jackson nu ook de mogelijkheid om de pickups en brug op een King-V-model te configureren. Deze signature modellen zijn verkrijgbaar in de X-serie voor alle budgetten, of in de USA serie voor hen die op zoek zijn naar een handgemaakte instrument van hoge kwaliteit.

Fredrik Thordendal / Marten Hagstrom (Meshuggah)
Deze twee Meshuggah gitaristen gebruiken instrumenten gemaakt door Ibanez die twee 8 snarige Meshuggah Signature modellen met dubbel-cutaway body in zwarte afwerking bieden. Beiden zijn uitgerust met een Lundgren M8P Pickup (passief) en een Edge III-8 Tremolo System. Met een lengte van 749 mm is de hals bijzonder lang, en dat is nodig omdat de snaren erg laag zijn afgestemd, de diepste toon is F1, bijna een octaaf lager dan een normale gitaar.

Tosin Abasi (Animals As Leaders)
Tosin Abasi gebruikt voornamelijk 8-snarige gitaren. Ibanez heeft twee signature modellen (TAM-100 en TAM-10) met exacte specificaties geproduceerd naar de wensen van Tosin. De gitaren zijn uitgerust met een HSH (humbucker-single-coil humbucker) DiMarzio pickup configuratie met een 686 mm schaal, de laagste snaar is gedowntuned in E1 (een octaaf lager dan de traditionele gitaar). Om deze reden hebben de Animals As Leaders dan ook geen bassist bij hun live optredens.

Wat is belangrijk voor een heavy gitaar?

Body / Hout

De vorm is ten eerste natuurlijk een kwestie van smaak. Wat body hout betreft, zijn er weinig duidelijke voorkeuren omdat smaken verschillen. Normaliter is mahonie een goede keuze, gekenmerkt door een uitstekende duurzaamheid en zachtere toon die goed kunnen worden gecombineerd met agressief klinkende pickups. Linde hout is ook erg populair bij heavy gitaren; veel sustain heeft het niet, maar wel een zeer helder, attack-gedreven geluid, dat helderheid biedt bij snelle riffs.

Hals / Frets

De hals is meestal van esdoornhout of mahonie en de toets van rozenhout. Hoewel deze constructie vrij standaard is, is het het halsprofiel dat vaak opvallend is, omdat deze nogal slank is en de toets minder krommingen heeft. De snaarpositie moet redelijk vlak zijn om speelsnelheid te bevoordelen. Medium jumbo of jumbo kopieën frets zijn de eerste keuze, vooral de massale jumbo frets die geschikt zijn voor bends wegens minder oppervlakte wrijving op de toets. Om deze reden gebruikt Ritchie Blackmore of Yngwie Malmsteen Geschulpte Fretboards waar de toets tussen de frets is verdiept. Het aantal frets is ook van belang voor iedereen die solo’s in de hoge frets willen spelen en die in ieder geval een gitaar met 24 frets zouden moeten hebben.

Tremolo of vaste brug?

Deze vraag is eigenlijk snel beantwoord, want een zwevende tremolo is niet handig als je met diverse downtunings werkt, omdat in dit systeem bij het afstemmen van een snaar de naaste snaren ook meespannen . De snaarspanning wordt meestal in evenwicht gehouden door tremolo veren, en wanneer slechts één element wordt veranderd, gaat de hele zaak mee. Dus laten we gewoon zeggen dat afstemmen van standaard tuning naar drop D niet zo eenvoudig is als met een vaste brug. Een vaste brug is de enige juiste keuze voor downtunings.

Echter, degenen die vaak Dive Bombs en veel tremolo actie uitlokken, hebben een stabiel tremolo systeem nodig en dit kan worden overgelaten aan de gitaren met een Floyd Rose systeem. Op deze manier worden de snaren aan het zadel vastgeklemd en bij het afstemmen worden de finetuners gebruikt.Gebrek aan wrijving zorgt voor extreme detune-vrije tremolo bewegingen. Een ander lastig punt is het draagvlak bij de brug, belangrijk voor de rechterhand bij het gebruik van palmdemping technieken. Voor sommige gitaristen staan de finetuners van de Floyd Rose deze techniek in de weg. Bovendien kan de druk van hun handpalm de brug bewegen en ongewenst de toon veranderen. Om deze reden geeft Kerry King de voorkeur aan het Kahler system, omdat dit iets minder gevoelig is en een steviger polssteun biedt.

Pickups

De pickups van een heavy gitaar moeten krachtig genoeg zijn om de gitaarversterker te oversturen en een geluid waardig van de meest krachtige metal te produceren. Actieve Pickups hebben zich hier op vele manieren bewezen omdat zij ook ongevoelig zijn voor achtergrondgeluiden. De meest populaire fabrikant in de heavy serie zijn DiMarzio, EMG en Seymour Duncan.

Toon alle blogs door Larry