Cello – de anatomie van het instrument voor beginners

De cello is een strijkinstrument dat bekendstaat om zijn expressieve klank. Het is nauw verwant aan de viool en de altviool. Deze instrumenten delen vergelijkbare onderdelen, met enkele uitzonderingen zoals de staarpen, maar ze verschillen in grootte en proporties. Wat zijn nu precies deze onderdelen? Hier is onze gids voor de anatomie van de cello, samen met tips van de populaire cellist Andrew Savoia. Laten we bij het begin beginnen.

Profiel: Cello

Stentor SR1102 Cello Student I 1/8

• Volledige Naam: Violoncello
• Ontstaansperiode: Rond het midden van de 16e eeuw
• Instrumentgroep: Strijkinstrument, Viola da braccio-familie
• Bodylengte: 75 tot 76 cm
• Totale lengte: Tot 124 cm
• Bereik: Meer dan 4 octaven
• Aantal snaren: 4
• Stemming: C, G, d, a
• Kleinere versies: Kindvriendelijke versies van 1/16 tot 7/8
• Bijzonder kenmerk: Vrijwel uitsluitend zittend bespeeld

Cello: Het Lichaam als Resonantiekamer

De cello heeft een lichaam van ongeveer 75 cm. Dit lichaam bestaat uit een licht gebogen bovenblad aan de voorkant, een achterblad en de zijkanten (randen). Over het algemeen zijn de zijkanten, hals, rug en brug van de cello gemaakt van esdoornhout, terwijl het bovenblad meestal van sparrenhout is. Een opvallend kenmerk, ook te zien bij andere strijkinstrumenten, zijn de F-gaten die in het bovenblad zijn uitgesneden.

Cello-anatomie

Meesterlijke Truc voor het Resonantieblad

Een veelgemaakte misvatting onder amateurs is dat deze F-gaten uitsluitend dienen om geluid naar buiten te projecteren. Hun primaire functie is echter om het bovenblad minder statisch en flexibeler te maken, wat de resonantie van het instrument verbetert. Het is belangrijk te begrijpen dat het geluid van de cello niet alleen afkomstig is van het resonerende lichaam, maar van de trillingen van het gehele instrument, voornamelijk door de resonantie van het bovenblad.

De Barokke Krul en de Stemmechanieken van de Cello

Net als bij de viool, altviool en contrabas, is de krul een kenmerkend onderdeel van de cello, dat het decoratieve uiteinde vormt van de stemmechanieken. Dit is een esthetische decoratie die zijn oorsprong vindt in de baroktijd. Sommige instrumenten hebben zeer gedetailleerd gesneden krullen in verschillende vormen en stijlen. De stemmechanieken houden de stempennen vast, waarmee de vier snaren van het instrument gespannen worden.

Staarstuk met Fijnstemmers

Het is gemakkelijk te zien dat de snaren die over de hals lopen, ook aan het andere uiteinde moeten worden bevestigd. Dit gebeurt via het staarstuk, dat ook de fijnstemmers bevat. Deze opstelling zorgt ervoor dat de snaren over hun gehele lengte worden vastgezet, maar zonder de brug zouden ze te vlak op de hals liggen. De brug, die zich meestal tussen de F-gaten bevindt, fungeert als een afstandhouder om de juiste hoogte van de snaren te behouden.

Roth & Junius RJCE 4/4 AS Student Cello Set

Cello: Hals en Toets Zonder Fretten

De snaren zweven op de juiste hoogte boven de hals, waardoor verschillende noten kunnen worden gespeeld. Typisch voor strijkinstrumenten is de toets fretloos. Beginners moeten zelf de juiste vingerposities ontdekken en onthouden. Markeringen op de toets kunnen hierbij nuttig zijn voor beginners:

Toetsmarkeringen

Het Bevestigen van de Cello met de Staarpen

Het staarstuk is direct verbonden met de staarpen, in de volksmond bekend als de ‘spike‘. De staarpen is verstelbaar om aan te sluiten op de lengte van de speler, zodat de cello niet wegglijdt en stevig op de grond staat. Om krassen en glijden, vooral op gladde oppervlakken, te voorkomen, worden er stoppers voor de staarpen gebruikt. Deze, samen met hars, de “groene slang” oftewel dampits of bevochtigers voor vochtbeheersing, en reinigingsdoekjes, behoren tot de essentiële accessoires van elke cellist.

Viva la Musica Cello Staarpenstopper BL

Wat je verder nodig hebt

• Bellacura Fingerboard Oil voor het onderhouden van de toets
• Petz Microvezel Reinigingsdoek om hars te verwijderen
• Pirastro Oliv/Evah Pirazzi 900100 Kolofon voor een geweldige klank
• Petz Snaarreiniger voor langere duurzaamheid van de snaren

Cello: De Strijkstok en Het Haar

De ziel van strijkmusici, de verlenging van hun expressie, blijft de strijkstok. Hoewel het geen deel uitmaakt van het instrument zelf, is de cello strijkstok essentieel om te spelen. De strijkstok bestaat uit een stok met een punt aan het ene uiteinde en een slof aan het andere. De haren van de strijkstok worden tussen deze punten gespannen, en de haren moeten worden aangespannen door de schroef aan de slof rechtsom te draaien. De juiste spanning wordt bereikt wanneer er ongeveer een potloodbreedte ruimte is op het smalste punt tussen de stok en het haar.

Cello Strijkstok

5 Coole Feiten Over de Cello

Wist je dat?

• De cello moest zijn plek als melodie- of zelfs soloinstrument verdienen. De ster onder de strijkinstrumenten was al tijdens de barok de viool.
• Vanwege zijn emotionele klank werd de cello aanvankelijk bespot als “rouwkist”.
• In het Italiaans is het achtervoegsel “ello” eigenlijk een term van genegenheid, zoals bij Limoncello. Aan het begin van zijn reis was de cello niet de grote broer van de viool, maar de kleine broer van de violone, waaruit later de contrabas ontstond.
• Tot de jaren 1950 werd de positie van de cello tussen de benen als ongepast beschouwd voor vrouwen. Daarom speelden vrouwelijke cellisten bescheiden in een “ladylike” zijwaartse zitpositie.
• Pioniers voor de cello in de popmuziek en daarbuiten waren The Beatles met “Eleanor Rigby” en “Strawberry Fields Forever”, beide uit 1966.

The Beatles – Eleanor Rigby

Video van de Charismatische Cellist

Gelukkig hebben we iemand die de anatomie van de cello op een boeiende en begrijpelijke manier kan uitleggen. Andrew Savoia, cellist en content creator, heeft een enorme aanhang verzameld op YouTube, TikTok en andere sociale media, met miljoenen views. Andrew deelt graag zijn kennis, vooral met beginners en degenen die betoverd zijn door de klank van de cello, en die het instrument stap voor stap leren kennen. Dit maakte het voor ons bij Thomann interessant om hem de kans te geven op ons kanaal “Thomann Music” om je kennis te laten maken met dit emotioneel resonerende instrument. Voor degenen met basisvragen over de cello vind je hier meer dan alleen een inleiding.

Gecombineerd met Praktische Speeltips voor de Cello

Andrew biedt ook praktische speeltips aan, waarbij hij laat zien hoe je verschillende tonen kunt produceren door de positie van de strijkstok te variëren, van lange, vloeiende legato-noten tot scherpe pizzicato’s en het percussieve Bartók-pizzicato, waarbij je de snaren plukt. Zijn geheim voor het interpreteren van popmuziek ligt in het combineren van verschillende technieken en dynamische variaties. Zijn muzikale doel is om iets boeiends en opwindends te creëren. Zijn leerzame boodschap is dat jij dit ook kunt bereiken met duidelijke uitleg.

Leeftijdsgericht – Cello’s voor Kinderen en Tieners

Beginners kunnen soms overweldigd raken door de afmetingen van een “volwassen” (full-size) cello, afhankelijk van hun leeftijd en lichaamsgrootte. Onder het motto: “Het instrument moet passen bij de muzikant, niet andersom”, bieden instrumentmakers de perfecte oplossing met kortere schalen, waardoor kinderen, tieners of kleinere volwassenen ook van dit betoverende instrument kunnen genieten.

Een Cello Kopen: Ons Advies Voor Jou

Overweeg je om cello te leren spelen en een instrument aan te schaffen? Of misschien voor je kind? Heb je vragen? Ons team van de afdeling Strijkinstrumenten adviseert je graag, zonder verplichtingen.
Bezoek onze winkel in Treppendorf, chat met ons of bel ons – wat jij het prettigst vindt. Of bekijk eenvoudigweg onze online shop met een klik op deze link.

Cello: Gids

Wil je meer lezen over de cello? Klik hier voor meer informatie over het instrument.

Toon alle blogs door Larry